دژ بابک، بنا شده در بالای کوهی به بلندای 2600 متر، درنزدیکی شهر کلیبر واقع شده است. دژ در زمان ساسانیان و قبل از آن در دوره اشکانیان مورد استفاده قرار میگرفت. این قلعه نام خود را از نام بابک خرمدین، رهبر مبارز با مهاجمین عرب گرفته است.
اینجا قصر و دژی دو طبقه بوده است.قبل از اینکه به دروازه قلعه برسید باید از راهی بگذرید که به صورت یک دالان باریک 200 متری جلوی رویتان سبز می شود! این راهرو، جایی بوده که در گذشته نگهبانان به طور دقیق آن را زیر نظر می گرفتند تا عبور و مروری خارج از برنامه از آن صورت نگیرد. بعد از صعود از این راهرو، ورودی دیگری با پلکان هایی تقریبا نامنظم وجود دارد که شما را به قصر می رساند. پس از آن تالار اصلی است که اطراف آن هفت اطاق دیده می شود. این اطاق ها همگی به تالار مرکزی می رسند.
در سمت شرقی قصر تاسیسات دیگری خواهید دید که شامل چند اتاق و آب انبار می شود که سقف آب انبارها جناقی و گهواره ای هستند. در سمت شمال غربی قصر هم پلکانی قرار داشته که راه دسترسی به طبقات دیگر قصر به حساب می آمد اما امروز چیز زیادی از آن باقی نمانده است.
دو نیمه ستونی که در این بخش می بینید، محلی برای دیده بان ها بوده است که سربازان در آن قرار می گرفتند و به همه چیز و همه جا تسلط کامل داشتند.
این قلعه یادآور رشادت های سردار معروف ایرانی بابک خرمدین رهبر گروه سرخ جامگان است. قلعه دست نیافتنی بابک حدود 22 سال دور از دسترس تازیان باقی ماند و در برابر اعراب مقاومت کرد.
قلعه بابک در سال 1345 در لیست آثار ملی، تاریخی و فرهنگی ایران ثبت شد و مرمت آن از سال 1376 در دستور کار اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی قرار گرفت تا امروز به یکی از گردشگر پذیرترین جاذبه های این استان تبدیل شود.
مشخصات قلعه:
قلعه بابک و کوه جاویدان به مختصات: Coordinates: 38°50'13"N 46°59'0"E در ۵۵ کیلومتری شمال شهرستان اهر و در چند کیلومتری جنوب غربی کلیبر واقع است.
اطراف اين قلعه را از هر طرف درههاي عميقي با 400 تا 600 متر عمق فراگرفته است. مسافت كليبر به قلعه با اين كه از چند كيلومتر تجاوز نميكند ولي صعب و دشوار است و به هنگام عبور ميبايست از گردنهها و كتلها گذر كرد تا پس از 3 ساعت كوهپيمايي و یا كوفتگي حاصل از اسب سواري خود را به پاي باروهاي استوار دژي برساند كه عظمتاش از فراز ستيغ درهها و كوهها خود را به رخ ميكشاند. قلعه بابك، يا دژ بذ؛ قلعه اي است كه به قلعه بابك خرم دين سردار بزرگ ايراني معروف است.
مجموع مساحت اين قلعه در حدود ده هزار متر مربع ميباشد.
قبل از رسیدن به دروازه قلعه و ورود به بنای مستحکم دژ باید از معبری عبور کرد که به صورت دالانی است و از سنگهای منظم طبیعی شکل گرفته و تنها گنجایش عبور1 نفر را دارد و دو نفر به سختی میتوانند از آن بگذرند.
فاصله این معبر تا باروی قلعه در حدود 200 متر است و مقابل آن قرار دارد. از همین نقطه است که صعوبت راه و ابهت خاص این قلعه رفیع و موقعیت خیره کننده آن بیننده را به اعجاب وا می دارد.
پس از صعود، برای ورود به دژ اصلی از مدخل دیگری با پلکانهایی نامنظم باید عبور کرد. طرفین مدخل دژ، به وسیله دو ستون کاذب مشخص شده است.
بنای دژ که دو طبقه و سه طبقه است، پس از ورودی قرار گرفته است و پس از آن تالار اصلی وجود دارد که اطراف آن را 7 اتاق فرا گرفته است، اتاقهایی که به تالار مرکزی را دارند.
در قسمت شرقی دژ تأسیسات دیگری مرکب از اتاق ها و آب انبارها ساخته شده است؛ سقف آب انبارها با طاق جناغی و گهواره ای استوار شدهاند.
محوطه داخلی آنها نیز به وسیله نوعی ساروج غیر قابل نفوذ گردیده و به هنگام زمستان از برف و باران پر شده و در تابستان و هنگام مضایق و محاصره ها از آب آنها استفاده می شده است.
در سمت شمال غربی دژ پلکان هایی سرتاسری وجود داشته که اکنون ویران شده و قسمت هایی از آن بیرون خاک است و تنها راه صعود به بخش های مرتفع تر بناست.
آدرس: آذربایجان شرقی٬ ۵۵ کیلومتری شمال اهر٬ چند کیلومتری جنوب غربی کلیبر