ممکنه بیشتر افراد برای سفر به نقطه ای چه در داخل و چه در خارج از کشور به دنبال خرید کردن باشند زیرا که خرید کردن و بازدید از مجموعه های تجاری و بازار ها از جذابیت خاصی بهره مندند.
هرچند که امروزه در کشورمان تمایل کلی، خروج فروشندگان از بازار و استقرار آنها در مراکز تجاری مدرن است، اما هم چنان بازار ها نقش مهمی در زندگی سنتی ایران ایفا می کند. بازار ها نه تنها مراکز اصلی تجارت بلکه از عناصر تاثیر گذار در زندگی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شهرستان ها شمرده می شوند.
بدون شک از عصر باستان بازاری در شیراز وجود داشته است اما قدیمی ترین شواهد موجود در این زمینه به عصر بویه باز میگردد. در زمان پادشاهان بعدی بازار شیراز بازسازی شد و توسعه یافت.
4 بازارچه در عصر سلغوریان به مجموعه افزوده شد و آرامگاه شاه چراغ را به مسجد جامع عتیق متصل کردند. این بازارچه ها که با نام سر چهارراه شناخته می شدند ، در زمان توسعه حرم شاه چراغ ویران شدند.
بازار دیگری که موسوم به سرحوض آقا بود نیز در جوار شاه چراغ قرار داشت و البته آن هم از بین رفته است.
بازار داوودخان مربوط به عصر صفوی بود، اما در عصر زندیه بازار مسگر ها جای آن را گرفت.
یکی از قدیمی ترین قسمت های بازار که هم چنان پابرجاست با نام بازار حاجی شناخته می شود. شاید این نام وام گرفته از نام حاجی قوام الدین حسن وزیر شاه شیخ ابواسحاق است.
بازار از شمال غربی مسجد جامع آغاز می شود و به سمت شمال ادامه پیدا می کند.
مشهور ترین بازار شیراز بدون شک بازار وکیل است. این بازار یکی از شاهکار های معماری برجا مانده از عصر زندیه است
این بازار بر اساس یک نقشه صلیبی شکل ایجاد شده و طبق الگوی بازار قیصریه لار ساخته شده و شامل یک راسته اصلی است که با تاق های قوسی با آجر های زرد پوشیده شده است.
راسته فرعی بازار کوتاه تر است و تقاطع آن با راسته اصلی میدانی کوچک با گنبدی بالای آن( چهارسو) را به وجود می آورد.معابر بازار وکیل با تاق های قوسی یادگاری درخشان از حکومت کریم خان است
از معابر اصلی بازار دروازه ای منتهی به کاروانسراها می شد، جاهایی که شتر ها و اسب ها در اصطبل و کالاها در انبار نگه داری می شد.
در کنار این کاروانسراها یک ضرابخانه نیز در عصر زندیه ساخته شده بود. در آن زمان بازار متعلق به حکومت مرکزی بود و مغازه های آن با قیمت پایین به فروشندگان اجاره داده می شدند.
امروزه به دلیل تغییر نقشه شهر موقعیت بازار نیز تغییر یافته است. در بازار وکیل در حال حاضر 180 مغازه قرار دارد که قسمت اعظم آنها فرش و قالی، ادویه ، پارچه و صنایع دستی می فروشند.
بازار نو از شمالی ترین قسمت بازار وکیل شروع می شود و تا دروازه اصفهان ادامه دارد. این بازار در عصر قاجاریه ساخته شد و در نقشه ی خود با بازار عصر زندیه شباهت بسیار دارد بانی این بازار یکی از حاکمان محلی بود که تا پایان عصر قاجار به نام او شناخته می شد.
مغازه های بازار نو به عرضه ی اجناسی چون پارچه، کالا های چرمی و لوازم منزل اختصاص دارند.در کنار ورودی جنوبی بازار وکیل یک معبر مسقف این بازار را به بازار و کاروانسرای مشیر متصل می کند.این کاروانسرا در حال حاضر یکی از زیبا ترین قسمت های بازار می باشد. کاروانسرا حجره هایی دارد که پیرامون حیاطی قرار گرفته اند.
حوضی که در مرکز این کاروانسرا قرار دارد به زیبایی این مکان افزوده است. تالار هشت گوش گنبد دار که در سمت شمال حیاط قرار دارد مهم ترین قسمت مجموعه است.
امروزه این مکان مرکز فروش صنایع دستی و زیورآلات دست ساز می باشد.کاروانسرای مشیر به نام گلشن نیز شناخته می شود.
در مجاورت بازار وکیل کاروانسرای احمدی قرار دارد که شامل بخش های اندرونی و بیرونی و تعداد زیادی حجره در دو طبقه برای اقامت مسافران است در های جنوبی آنها نمونه ی برجسته ای از هنر خاتم کاری است.
در هر طرف کاروانسرا ایوانی با ستون های سنگی یکپارچه و تزیینات کاشی کاری قرار دارد.صحن کاروانسرا دارای یک حوض گرد و یک راه آب سنگی قدیمی است.
در پشت کاروانسرای احمدی کاروانسرای گمرک قرار دارد که در گذشته محل دفتر گمرک بازار بود. کارواسرای فیل در بخش غربی بازار وکیل قرار دارد و بنای چهار گوشی است که هر سمت آن دارای هفت حجره با یک حجره ی اضافی در هر گوشه است. خوشبختانه بیشتر در های چوبی زیبای این بنا سالم برجای مانده اند.
اگر از این بازار دیدن کردید حتما از ورودی سمت مسجد وکیل وارد شده و عتیقه فروشی که در سمت چپ بازار قرار دارد دیدن کنید زیرا که می تواند برای شما تداعی کننده دوران گذشته خود باشد.
سوغات چه بخریم؟!
صنایع دستی شیراز متنوع و با کیفیتی مطلوب و قیمتی مناسب است. بهترین سوغات این شهر فرش و گلیم و گبه (فرشی از جنس قالی است که معمولا در اندازه کوچک توسط عشایر لر و قشقایی بافته می شود.) انواع پارچه، قلم زنی روی نقره و مفرغ، خاتم، ادویه، آبلیمو و دیگر عرقیات نباتی است. در گذشته کاشی های ساخت شیراز شهره ی خاص و عام بودند، اما این صنعت مدت هاست که منسوخ شده است.
یکی از سوغات مشهورشیراز هفت ادویه ویژه خورشت،مرغ و ماهی است که چاشنی خوبی برای غذاهای لذیذ است.
ممکن است نظر شما به پارچه های پرزرق و برق جلب شود که عشایر قشقایی مشتری ویژه ی آنها هستند.
هر کدام از شهر های اطراف شیراز سوغات خاص خود را دارند؛ برای نمونه آباده به خاطر گیره ها و معرق روی چوب و فیروز آباد به خاطر گبه و گلیم و عرقیات مشهور هستند.
